Ostatnio polecałam Wam poradniki poznawczo-behawioralne podręczniki samopomocowe, z których korzystam w pracy z dorosłymi i młodzieżą. Dzisiaj chciałabym pokazać Wam kilka książek dedykowanych młodszym czytelnikom, z których rodzice mogą korzystać samodzielnie aby pomóc swoim dzieciom.
„Trening umiejętności dla dzieci z zachowaniami problemowymi” jest książką, który powinien przeczytać każdy rodzic dziecka przeżywającego trudności. Oprócz sporej dawki teorii m.in. jak wspomagać rozwój społeczny dziecka, jego umiejętności szkolne czy radzenia sobie z emocjami, na końcu każdego rozdziału znajdziecie karty pracy, z których możecie korzystać na co dzień. Każdy rozdział zawiera Plany Skutecznego Działania dopasowane do konkretnych trudności, które mogą pomóc w uporządkowaniu oddziaływań oraz wspomóc funkcjonowanie rodziny. Szczególnie ważny jest rozdział poświęcony poprawie samopoczucia rodzica oraz relacji w rodzinie – bez zmian na tych dwóch polach, trudno o długotrwałe efekty w poprawie samopoczucia i zachowania dziecka.
„Sposób na trudne dziecko” jest dedykowana rodzicom, których dzieci przejawiają zachowania problemowe. Jest swego rodzaju skrzynką z narzędziami, które mogę ułatwić funkcjonowanie całej rodziny oraz wyeliminować wiele trudności wychowawczych. Dowiecie się z niej m.in. jak skutecznie wydawać polecenia, jak chwalić (nie tylko dziecko!), jak wprowadzić w domu system żetonowy czy jak „rozminować” wybuch złości u dziecka. Przeczytacie tam też trochę o tym, dlaczego kary nie działają i czym są skuteczne konsekwencje. Na końcu książki są też gotowe materiały do skserowania i korzystania na co dzień. Warto sięgnąć po tę książkę, jeśli wyznaczanie zasad i konsekwencji do tej pory nastręczało problemów i było dla rodziców źródłem frustracji.
„Co robić, gdy się złościsz?” to poradnik dla dzieci mających trudność w opanowaniu złości. Na początku znajdziecie bardzo krótki wstęp teoretyczny (dopasowany, rzecz jasna, do możliwości poznawczych dziecka) mówiący o tym, czym jest złość, jaka jest jej tajemnica, skąd się bierze ta emocja czy jak wpływa na nasze życie. W kolejnych rozdziałach znajdziecie bardzo konkretne wskazówki, jak sobie z nią radzić – m.in. jak zastąpić „gorące” myśli „zimnymi”, jak się wyciszyć, jak zrobić sobie przerwę czy jak osiągać kompromis w trudnych sytuacjach społecznych. Książka uczy też dziecko, w jaki sposób rozpoznawać „iskry złości”, czyli jej wczesne sygnały i jak przeciwdziałać wybuchowi. Jeśli Twoje dziecko nie najlepiej radzi sobie z opanowywaniem złości i wpływa to dezorganizująco na rodzinę lub środowisko szkolne – koniecznie sięgnij po tę książkę.
„Sposoby na złość. Karty pracy” to teczka zawierająca kilkanaście kart pracy skupiających się na złości i radzeniu sobie z nią. Są przeznaczone dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym i można z nich korzystać zarówno indywidualnie jak i w pracy z grupą. Dzięki tym kartom dziecko może się dowiedzieć m.in. co sprawia, że czujemy złość i zidentyfikować własne czynniki „uruchamiające”, jakie strategie można zastosować, aby zmniejszyć nasilenie złości, określić, czego i od kogo potrzebuje w momencie, kiedy czuje dużą złość. Plansze pozwolą też lepiej zrozumieć rodzicom, co może kryć się pod złością dziecka i dzięki temu lepiej dopasować strategie pomocy i wsparcia.
„Co zrobić, gdy się martwisz?” jest z kolei dedykowana dzieciom nadmiernie się zamartwiającym. Podobnie jak w książce dedykowanej złości, na początku znajdziecie krótki wstęp teoretyczny, który pozwoli dziecku lepiej zrozumieć, czym jest lęk, czym są zmartwienia i dlaczego w ogóle ludzie się martwią. Pomoże również zidentyfikować i nazwać objawy fizjologiczne doświadczane, kiedy dziecko się martwi (jest to szczególnie istotne w przypadku dzieci, których zmartwienia dotyczą kwestii zdrowotnych). Znajdziecie tu m.in. technikę czasu na zmartwienia i krzynki na zmartwienia, jak dyskutować z martwiącymi myślami czy jak się zrelaksować. Dziecko może bardzo aktywnie korzystać z tej książki, sporo tutaj rysowania, malowania, dlatego myślę, że z pewnością przypadnie do gustu młodym czytelnikom 🙂
„Lęk u dzieci” jest pierwszą pozycją, po którą powinni sięgnąć rodzice dzieci zmagających się z lękami. Zawiera gotowe programy dedykowane radzeniu sobie z rożnymi rodzajami lęków. Poprzez zawarte w niej informacjom będziecie mogli zidentyfikować oraz skorygować niezbyt pomocne strategie pomocy oraz własne przekonania na temat lęku i radzenia sobie. Dzięki rozpisaniu kolejnych etapów krok po kroku i ćwiczeniom pozwalającym trenować i utrwalać nowe umiejętności regularne korzystanie z tej książki z dzieckiem może przynieść pozytywne zmiany zarówno dla młodego człowieka, jak i dla całej rodziny.
„Nastolatek a depresja. Praktyczny poradnik dla rodziców i młodzieży” – w odróżnieniu od pierwszej części (Depresja nastolatków. Jak ją rozpoznać, zrozumieć i pokonać), która była bardziej teoretyczna i kompendium wiedzy o depresji, ta część zawiera praktyczne wskazówki, w jaki sposób pomóc młodemu człowiekowi zmagającemu się z depresję, jakie zmiany powinny zajść w środowisku domowym, aby maksymalnie wspierać proces leczenia czy jak zadbać o siebie i członków rodziny. Znajdziecie tutaj bardzo dużo przykładów z praktyki klinicznej Autorów oraz ćwiczenia dla rodziców, które pomogą lepiej zrozumieć, z czym boryka się dziecko. Sporo też jest tutaj o edukacji afektywnej, czyli nazywaniu, rozpoznawaniu oraz regulowaniu emocji. W aneksach na końcu książki znajdziecie materiały dla rodziców oraz dla nastolatków (m.in. uczące w jaki sposób podważać nieadaptacyjne myśli, jak planować przyjemności czy jak radzić sobie z emocjami).
„W pułapce myśli” to książka dedykowana nastolatkom, mająca pomóc w lepszym radzeniu sobie ze stresem, obniżonym nastrojem, rozmaitymi lękami. Opiera się na założeniach terapii akceptacji i zaangażowania ACT i koncentruje się na radzeniu sobie z niepowodzeniami, akceptowaniu swoich uczuć, uczeniu się uważności, określaniu wartości, którymi młody człowiek chciałby się kierować w życiu i które miałyby przyświecać jego wyborom. Dzięki ćwiczeniom, których można w tej książce znaleźć mnóstwo, nastolatek nabywa i doskonali umiejętności „uważnego wojownika”: „zakotwiczania się” dzięki uważnemu oddychaniu, rozpoznawania i obserwacji swoich myśli i emocji, odkrywania swoich wartości i podejmowania działań i wyborów zgodnych z tymi wartościami.
Znacie którąś z poleconych powyżej książek? A może polecacie jeszcze jakieś inne? Mam nadzieję, że w książkach z tego wpisu uda Wam się znaleźć odpowiedzi na nurtujące pytanie „jak pomóc dziecku” oraz wskazówki, jakie strategie warto wdrożyć w codzienne życie 🙂
